81. Moeders wil is wet - gescheiden vaders die hun kinderen niet mogen zien

Moeders wil is wet - gescheiden vaders die hun kinderen niet mogen zien

Belgische Humo; Jolien Janzing, pt, 27 juni 2006

Enkele zondagen geleden hebben duizenden Vlaamse vaders weer een mooie tekening, een zelf gekleide asbak dan wel een tot presse-papier omgeturnde baksteen gekregen: ‘Voor de liefste papa ter wereld!” Voorspelbaar, een tikje sentimenteel misschien – maar sommige mannen kunnen van zo’n ouderwetse Vaderdag alleen maar drómen. Zij zijn gescheiden en, al hebben ze bezoekrecht, hun ex houdt hun kinderen van ze vandaan, soms jaren aan een stuk. Nu en dan ontaardt zo’n conflict in een drama, u kent de krantenkoppen: “Man gijzelt ex-vrouw en zoontje” – “Man schiet gezin dood en pleegt zelfmoord”. De wanhoop van vaders die hun kinderen niet mogen zien: “Vandaag of morgen pak ik een mes en snij ik iemand de keel over.”

Een triest café nabij het station van Charleroi. “Mijn dochters zijn dood,” zegt Haci Gursel (35). “Ze zijn me ontnomen.”

HACI GURCEL « B. en ik zijn tien jaar samen geweest. Ik werkte lange dagen als bouwvakker, en we raakten van elkaar vervreemd. Op het eind bleven we alleen nog bij elkaar voor de kinderen.

«Vier jaar geleden kwam ik op een dag in een leeg huis. Bleek dat B. met de kinderen naar een vluchthuis vertrokken was. Niet omdat ik ze mishandeld had, nee: omdat ze nergens zo goedkoop kon logeren.

«Eerlijk gezegd was ik opgelucht dat onze relatie voorbij was, maar ik wou wel de kinderen blijven zien. Ze waren nog zo jong: Laureen was pas tien, Oceane acht, Sheyenne net vijf en Britany was nog een baby.«

HUMO Mocht u uw kinderen in het vluchthuis bezoeken?

GURSEL « Elke middag ging ik tussen 5 en 6 langs. Het deed me pijn, maar ik probeerde er het beste van te maken.

« Na vier weken kreeg ik van de maatschappelijk werkster te horen dat ik voortaan alleen nog op maandag en donderdag welkom was. Ik zei dat de drie oudsten dan naar de yoga- en dansles gingen. Bovendien hing in de wachtkamer een mededeling dat vaders elke dag op bezoek mochten komen. «

HUMO Uw ex had tegen de maatschappelijk werkster beweerd dat u haar geregeld sloeg. Had dat ermee te maken?

GURSEL « Ik zou nooit een vrouw of een kind slaan! Ik heb juist een intense afkeer van geweld. Mijn hele jeugd is erdoor getekend: mijn stiefvader sloeg mijn moeder, en ik verstopte me dan voor hem onder de kast.

«De maatschappelijk werkster heeft B’s verhaal nooit echt onderzocht, integendeel, ze pookte het vuurtje nog wat op. In het begin wou B. mij de kinderen niet afnemen, daar ben ik zeker van. Maar de mens is een beest: geef hem macht en hij misbruikt ze. De kleine Britany heb ik nog een paar keer gezien, maar al gauw verloor ik alle contact met de kinderen.«

HUMO De echtscheiding kwam voor de rechter. Kreeg u omgangsrecht toegewezen?

GURSEL (sarcastisch) « Ja: op maandag en donderdag van 5 tot 6. Blijkbaar kon de rechter geen andere regeling verzinnen. De meisjes waren nog jong, redeneerde hij, ze waren beter af bij hun moeder. En dan moet je weten: B. had de verklaring dat ik haar sloeg ondertussen weer ingetrokken! Haar advocate introduceerde mij als meneer Gursel, van Turkse origine, en merkte sluw op dat ik aan een chronische ziekte leed. Ik zei tegen de rechter dat B. me zelfs die luttele uren met mijn dochters niet gunde, maar hij haalde moedeloos de schouders op: tja, wat wil je dat ik daaraan doe?

«Ik heb lang gedacht dat die man me geen omgangsrecht gunde omdat hij en racist was, maar nu weet ik beter. Of de vader nu Vlaming of Turk is, dokter of arbeider, dat maakt geen verschil. Moeders wil is wet! Zeker in Wallonië. In Vlaanderen is er een mentaliteitsverandering aan de gang, maar bij ons is de moeder altijd zo heilig als de Maagd Maria.

« Voor alle duidelijkheid: ik ben geen vrouwenhater. Het werd hoog tijd dat vrouwen gelijke rechten kregen. Maar dat betekent ook gelijke plichten. Anders spreken we niet over feminisme maar over feminazisme – de vrouw wil heersen over de man.«

HUMO U hebt uw huis verlaten, u bent nu dakloos. Waarom?

GURSEL « Ik dacht: als ik wegga, komt B. hier weer wonen met onze dochters. En dan ik hen allicht weer mogen zien. Ik heb wat kleren in een tas gestopt en ben vertrokken – de sleutels heb ik aan de wijkagent gegeven.

Maar B. kwam niet terug, ze zegde gewoon de huur op en ging ergens anders wonen. Er stonden nog heel wat spullen van mij in huis, maar ze heeft me nooit iets teruggegeven – zelfs de souvenirs aan mijn overleden ouders zijn weg. «

HUMO Hoe hebt u de laatste vier jaar doorgebracht?

GURSEL« Ik logeer bij een vriend, of ik slaap in mijn wagen. Ik zou een invaliditeitsuitkering kunnen krijgen, maar dan moet ik eerst een vast adres hebben. Het kan me niks schelen: de maatschappij heeft mij zo rot behandeld dat ik me niet meer wil aanpassen. Ik steel, en ik verkoop de gestolen waar. Ik rij 170 km per uur en de boetes vullen de postbus van mijn broer, want ik kan ze niet betalen. «

SLUIT MIJ OP

HUMO U hebt ook een boek over uw zaak geschreven, “Dépaternalisation judiciairement assistée”(vrij vertaald: “Ze hebben me mijn kinderen afgepakt en de rechter stond erbij en keek ernaar”, red.). Neemt u me niet kwalijk, maar dat boek is één lange scheldkanonnade.

GURSEL« Als jouw kinderen morgen worden gestolen, hoe reageer jij dan? Ja, ik ben razend: op mijn ex, maar ook op de rechter, op de maatschappelijk werkers, op de advocaten. Die stoken ruzie tussen vaders en moeders, zodat zij hun zakken kunnen vullen. Mijn advocaat heeft me 15.000 euro gekost en hij heeft niks bereikt.

« Het hof van beroep in Mons heeft beslist dat ik mijn dochters niet meer mag zien, omdat ze geen contact met me willen. En als ze dat toch zouden willen, moet er altijd een maatschappelijk werker bij zijn. De meisjes zouden in die keuze “niet beïnvloed zijn door hun moeder”- komaan zeg. Sheyenne is pas negen en Britany vijf. «

HUMO U hebt het nieuws gehaald omdat u Laurette Onkelinx, minister van Justitie, gesméékt had u op te sluiten. Anders, zei u, zou u weleens een wanhoopsdaad kunnen plegen.

GURSEL« ’s Nachts lig ik wakker en begint het te malen. Ik wil mijn kinderen terug. Misschien kan ik ze ontvoeren, denk ik dan. Of misschien kan ik B. van kant maken. Maar ik zou niet willen dat mijn kinderen hun vader en hun moeder moeten missen.

« Ik probeer logisch te blijven denken, maar wat heeft het nog voor zin? Ik ben mijn dochters voor altijd kwijt. Ze konden net zo goed dood zijn. Ze zijn gehersenspoeld en ze haten mij. Wat voor leven rest mij nog? Ik heb niets te verliezen. Vandaag of morgen pak ik een mes en snij ik iemand de keel over: mijn ex, haar advocate of de rechter die beslist heeft dat ik mijn kinderen niet meer mag zien. Ik blijf mevrouw Onkelinx met brieven bestoken: sluit me op, alstublieft, Andes bega ik een stommiteit. «

HUMO Opgesloten worden zou natuurlijk een stunt zijn om aandacht te krijgen. Is dat niet uw belangrijkste motivatie?

GURSEL« Ja, dat ook. Ik wil gerechtigheid afdwingen. Waarom heeft justitie me dit aangedaan? Geloven rechters dan werkelijk dat een vader zijn kind geen nestwarmte kan schenken? Dat hij niets anders is dan een broodwinner?

HUMO U hebt Laureen, uw oudste dochter, een paar maanden geleden nog gezien in de rechtszaal.

GURSEL « Ja. Niet lang daarna stuurde ze me een brief. Ondertekend: moi, qui ai tellement besoin de mon papa. Zelf heb ik mijn vader ook moeten missen – hij is gestorven toen ik één jaar oud was – dus ik herken Laureens pijn. Maar ik ben niet dood. Waarom belt ze me dan niet? Ze is toch geen klein meisje meer? «

HUMO Waarom geeft u de strijd niet op? U hebt duidelijk verloren.

GURSEL« Ik wil andere gescheiden vaders helpen.

« Weet u, in mijn wagen ligt een boekje van vlak na de Eerste Wereldoorlog, met brieven van kinderen aan hun vaders aan het front. Schoolmeesters kregen van hogerhand de opdracht hun leerlingen zulke brieven te dicteren. “Schrijf dat je van hem houdt en hem heel moedig vindt.” Welke vader wil geen held zijn in de ogen van zijn kinderen? En zo werden die arme kerels de dood ingejaagd.

« Van vaderliefde wordt vaak misbruik gemaakt mevrouw. «

Haci Gursel mag zijn vier dochters niet meer zien: ‘Ze konden net zo goed dood zijn. Ze zijn gehersenspoeld en ze haten mij.” Pt, (Foto Dieter Bacquart)

---

“Een béetje doodgaan”

Jan van Baelen woont in een comfortabel maar wat onderkomen huis. Hij heeft de fut niet om het gras te maaien of de boel wat op te ruimen: al zijn energie gaat naar de strijd om E., zijn dochtertje van zes. Het meisje woont bij Jans ex-vriendin Els, en die respecteert zijn omgangsrecht niet.

JAN VAN BAELEN« De voorbije drie jaar heb ik E. maar twee keer gezien, telkens toevallig op straat. De laatste keer was een paar weken geleden. E. leek heel opgewekt, maar toen ik “Hallo” zei, klampte ze zich angstig vast aan haar moeder. Els trok haar mee en siste: “Gefrustreerde vent.” Mijn dochter was bang van mij, terwijl ik zoveel om haar geef! Ze is gehersenspoeld om mij te haten. «

HUMO U hebt haar alleen als baby gekend.

VAN BAELEN« Els en ik hebben negen jaar een relatie gehad. Toen ze zwanger werd, wilde ze een abortus. Ik heb haar gesmeekt de baby te houden: een goede zaak, want achteraf bleek zij net zo gek op onze dochter als ik.

«Ik herinner me één incident. Op een keer bezeerde E. zich bij het kruipen. Toen ik haar optilde om haar te troosten, trok Els haar haastig uit mijn armen. Zij was de moeder, en ik moest niet tussen hen in komen.

« E. was net geen jaar toen Els en ik uiteengingen. Ik stelde voor dat we het ouderlijk gezag zouden delen, maar zij wilde daar niets van horen.

«Onze zaak kwam voor de rechter in Turnhout. De advocaat van Els kreeg uitgebreid de kans om zijn standpunt toe te lichten; zelf mocht ik amper tien zinnen stamelen. Het vonnis luidde dat E. wekelijks 160 uur bij haar moeder zou verblijven en 8 uur bij mij. Later heb ik begrepen dat dat in Turnhout gebruikelijk is: kinderen jonger dan drie mogen niet bij hun vader blijven slapen. «

HUMO Hoe reageerde u?

VAN BAELEN « Het was midden in de zomer en ik had vakantie, maar Els bracht E. naar de crèche. Dat heeft mij enorm geraakt: terwijl haar papa voor haar had kunnen zorgen zat zij bij vreemden. Toen ging ik echt een beetje dood.

« In september moest ik weer aan het werk – ik ben leraar – maar het viel me zwaar. Hoe kon ik aandacht opbrengen voor mijn leerlingen terwijl mijn eigen kind niet bij me mocht zijn? Ik nam loopbaanonderbreking om voor mijn dochter te vechten, maar zonder resultaat. Sinds juni 2001 heb ik mijn dochter welgeteld 286 uur gezien. We zijn nu zoveel jaar later, en ik heb niet de moed om weer aan het werk te gaan. «

HUMO Hebt u gebruik gemaakt van uw omgangsrecht, hoe beperkt ook?

VAN BAELEN « Ik mocht E. afwisselend op zaterdag en zondag gaan halen. Maar elk weekend kwam r wel iets tussen – dan was E. ‘toevallig’ net met vriendjes naar een pretpark of zo. Stond ik voor een gesloten deur, dan belde ik een deurwaarder of de politie. Vaak zat ik dan uren te wachten. Maar als Els naar de politie belde om te melde dat ik zo eng rond het huis bleef hangen, kwam er meteen een agent om mevrouw van haar lastige ex te verlossen.

« Ik diende klacht na klacht i, maar de rechters vonden het niet nodig Els op haar verplichtingen te wijzen. Meer zelfs: omdat we niet tot een akkoord konden komen – Els weigerde alles – kreeg ze het exclusieve ouderlijk gezag.

« Op een zaterdagochtend stond ik weer aan hun voordeur, maar Els en mijn dochter bleken verhuisd. Ik heb hun nieuwe woning gevonden, maar E. mocht nooit meer met me mee. «

HUMO Heeft E. nog contact met uw ouders, broers of zussen?

VAN BAELEN « Mijn moeder mocht er in het begin nog komen. “Weet je wat”zei ze op een keer tegen E., “als je nu eens een mooie tekening maakte voor papa.” Dat deed ze met plezier, maar toen de tekening af was, scheurde Els hem voor haar ogen kapot.

« Inmiddels is mijn moeder niet langer welkom. Ze lijdt erg onder de situatie. E. is niet alleen haar papa kwijt, maar ook haar oma en haar tantes en ooms. Jaarlijks komen we met de hele familie bijeen, maar E’s stoel blijft leeg. «

HUMO Ze is nu bijna zeven. Zit ze in de eerste klas?

VAN BAELEN« Ja, een belangrijk jaar voor haar – en voor mij. Ik zou zo graag eens een tekening van haar zien, of haar eerste rapport. Hoe maakt ze het eigenlijk? De school wil me geen informatie geven, hoewel ze daar wettelijk toe verplicht is. De directeur heeft een hekel aan me omdat ik het niet eens was met de schoolkeuze van mijn ex. «

Een jaar in de cel

HUMO U klinkt behoorlijk moedeloos. Bent u depressief?

VAN BAELEN« Nee: na elke tegenslag begin ik weer te hopen. Misschien is dat het pijnlijkste: ik wacht op iets dat waarschijnlijk nooit meer komt.”Je zult zien, zeggen mijn vrienden,” als E. een jaar of dertien is, komt ze wel naar je toe.” Eén op de drie kinderen van gescheiden ouders gaat tijdens de puberteit op zoek naar de andere ouder, maar dan is het vaak, “omdat pa mij misschien de brommer geeft die ik van ma niet krijg.” «

HUMO Uw zaak komt eind deze maand opnieuw voor het hof van beroep. Hoopt u op een wonder?

VAN BAELEN« Ik hoop dat ze Els zullen verplichten mijn omgangsrecht te respecteren. Doet ze dat niet, dan kan ze een jaar cel krijgen. Die straf wordt zelden toegepast – moeders staan blijkbaar boven de wet – maar ik hoop op gerechtigheid. Misschien krijg ik wel het ouderlijk gezag terug, wie weet zelfs exclusief.”

HUMO Uw dochter is van u vervreemd. Zou ze het wel leuk vinden als u plots voor haar stond?

VAN BAELEN« Dat denk ik niet, nee. Maar ze kan me leren kennen – we kunnen de schade nog herstellen. Ze is pas zes, ik kan nog een papa voor haar zijn.

«Maar zelfs al zou ik het exclusieve ouderlijke gezag krijgen, dan nog zou ik mijn dochter niet bij Els weghouden. Zoveel pijn zou ik E. – en haar moeder – niet willen aandoen. Els noemt mij “emotioneel onevenwichtig’, maar hoe evenwichtig zou zij zijn als ik E. morgen voor altijd meenam? Dan gaat elke ouder toch wankelen? «

HUMO Vindt u Els een goede moeder?

VAN BAELEN« Ze is zorgzaam, netjes en georganiseerd. Zelf ben ik iets chaotischer, maar ik heb misschien wel een warmere persoonlijkheid. Toch vind ik niet dat ze een goede moeder is, want ze gunt haar kind niet eens een papa!

« Eigenlijk zouden we elkaar prachtig kunnen aanvullen. Ze vond mij vroeger een goede vader.«

HUMO Bent u wel eens zo radeloos dat u iets doms zou kunnen doen?

VAN BAELEN « Dat risico bestaat – ik zou de eerste niet zijn. Ik herinner me mijn kennismakingsgesprek bij BGMK, de Belangenvereniging Gescheiden mannen: al het verdriet kwam er in één gulp uit. Ik dacht dat mijn verhaal zó erg was- tot de gsm van de voorzitter ging. Slecht nieuws: een vader had zich onder een trein gegooid. Ik acht er mezelf niet toe in staat, maar ik weet één ding: gezinsdrama’s zijn heel zelden het werk van gestoorde killers, en heel dikwijls van radeloze vaders.«

Jan van Baelen mag zijn dochter niet zien: “Ik acht er mezelf niet toe in staat, maar ik weet één ding: gezinsdrama’s zijn heel zelden het werk van gestoorde killers, en heel dikwijls van radeloze vaders.” Pt, (Foto Dieter Bacquart)

---

Pure chantage

Als voorzitter van de Belangenvereniging Gescheiden mannen met Minderjarige kinderen (BGMK) vangt Eric Van Camp al vijftien jaar wanhopige vaders op. Hij weet waar hij over praat: zelf raakte hij in een vechtscheiding zijn drie kinderen kwijt. Toen ze volwassen waren, zochten ze opnieuw contact met hem, en Eric herstelt nu langzaam van de nachtmerrie. “Maar ik blijf tot mijn laatste snik vechten tegen het onrecht dat vaders wordt aangedaan.”

Eric van Camp, voorzitter van de Belangenvereniging Gescheiden Mannen met Minderjarige Kinderen: Het gebeurt regelmatig dat één van onze leden zich van kant maakt. “In slaap gevallen achter het stuur,” hoor je dan – en toevallig net tegen een brugpijler geknald, zeker.”, pt (Foto Dieter Bacquart)

HUMO Waarom dwarsboomt een ouder het omgangsrecht van de andere ouder?

ERIC VAN CAMP« Vaak om de alimentatie op te drijven. Pure chantage: “Jij mag Lientje pas weer zien als je meer betaalt.” Sommige vrouwen ontzeggen hun ex het omgangsrecht omdat die een nieuwe relatie heeft: “Mijn kinderen zullen niet door jouw lief worden opgevoed!” De kans op een boycot is het grootst als de vrouw de man heeft buitengezet omdat ze verliefd was op een ander, maar als die relatie vervolgens spaak loopt. Vindt haar ex dan wél nieuw geluk, dan kan zij het lastig krijgen. Teleurstelling en frustratie. «

HUMO Wat betekent het voor een kind om door zijn ouders als wapen gebruikt te worden?

VAN CAMP « Een kind bij zijn vader weghouden is een vorm van psychische mishandeling. Hoe kan een moeder zeggen dat ze van haar kind houdt en het zo kwetsen?

« De meest aantoonbare achteruitgang zie je in de schoolresultaten. Leerkrachten zouden daar meer oog voor moeten hebben: ze zouden kinderen moeten durven vragen of ze hun vader missen. Thuis kan zo’n kind daar vaak niet over praten, want moeder wil zoiets niet horen. Het voelt aan dat het eigenlijk niet van papa mag houden en gaat hem verstoten – het Parental Alienation Syndrome. “Ik wil niet naar papa, want z’n adem stinkt,” zegt de zoon van tien – zo betuigt hij zijn loyaliteit aan zijn moeder. Maar inmiddels kweekt hij een gespleten persoonlijkheid. “Ja papa, ik kom zaterdag met je mee hoor,” zegt hij lief aan de telefoon, maar op zaterdagochtend staat hij schijnbaar onbewogen achter het raam naar je te kijken. ’t Is een stil verdriet dat niet geuit mag worden.

« Kinderen die hun vader of moeder verstoten, kunnen het later ook moeilijk krijgen om zelf een gezonde relatie op te bouwen. Ze hebben gewoon nooit een goed voorbeeld gezien. «

HUMO Er zijn ook vaders die niet gemist worden.

VAN CAMP« Ja, maar zelfs dan is een complete breuk met de kinderen geen goed idee. Trouwens, de meeste mannen nemen hun taak als ouder heel serieus. «

HUMO Na Dutroux werden plots honderden vaders van incest beticht.

VAN CAMP« Ja, dat was een garantie op succes. Neem nu Dirk, een brave arbeider. Zijn ex had hun zoontje op donderdagavond drie repen chocola gegeven, hoewel hij daar allergisch voor was. Het hele weekend bij pa had die jongen dus flink diarree. Op zondagavond ging moeder met hem naar de dokter, en wat stelde die vast: “O, zijn aarsje ziet rood!” Gevolg: Dirk wordt door de politie van zijn bed gelicht en zit een maand in voorarrest. Hij had het geluk dat de moeder zo dom was over haar stunt op te scheppen. Dirk komt nu al jaren naar onze vergaderingen, maar ik heb hem nog niet één keer zien lachen.

« Bij het parket is men nu gelukkig voorzichtiger geworden: beschuldigingen van incest worden grondig onderzocht. «

HUMO Hoe gaat een vader om met het verlies van zijn kinderen?

VAN CAMP« Je mist ze natuurlijk verschrikkelijk. Je komt amper rond, want je moet alimentatie betalen, maar je moet wel elke dag monter op je werk verschijnen, want je kan het je niet permitteren je job te verliezen. In het begin zeggen je vrienden nog “Kom eens langs”, maar ze vinden je al vlug een bedreiging, want misschien ga je er met hun vrouw vandoor.

« Gevolg: je komt klem te zitten. Je rent rondjes, als een hond in een te klein hok. Je wordt ziek, of zelfs psychotisch. Bij mannen tussen dertig en vijftig is zelfmoord de belangrijkste doodsoorzaak: daar zitten heel wat vaders bij die hun kinderen niet meer mochten zien. In die vijftien jaar bij de BGMK heb ik hónderden mannen gezien die de wanhoop nabij waren. Het gebeurt regelmatig dat één van onze leden zich van kant maakt. “In slaap gevallen achter het stuur,” hoor je dan – en toevallig net tegen een brugpijler geknald, zeker.” «

HUMO Bij gezinsdrama’s ligt ook vaak een vechtscheiding aan de basis.

VAN CAMP« Het verbaast me dat er zo weinig gezinsdrama’s zijn. Vaders worden zo getreiterd – het is toch echt geen wonder dat er nu en dan eentje compleet door het lint gaat? En achteraf zijn de buren vaak verbaasd hoe zo’n aardige man z’n hele gezin heeft kunnen uitmoorden. Maar je kunt van de braafste man een moordenaar maken, als je hem maar lang genoeg pest. Vaders vertellen mij vaak over vreselijke nachtmerries: “In mijn dromen rijdt mijn ex zich met haar auto tegen een muur te pletter, en opnieuw en opnieuw en opnieuw.”

“Vrouwe Justitia is lesbisch”

HUMO Maar er is ook hoopvol nieuws: steeds meer gescheiden ouders kiezen voor co-ouderschap.

VAN CAMP« De meest logische oplossing. Man en vrouw kunnen uiteengaan, maar ze blijven wel vader of moeder.

« Minister Onkelinx heeft en etsontwerp ingediend dat als norm vooropstelt dat kinderen van gescheiden ouders afwisselend bij de vader en de moeder wonen. Het heeft lang aangesleept, maar nu zou de wet waarschijnlijk nog vóór het parlementair reces worden goedgekeurd.

We kunnen alleen maar hopen dat de wet ook naar de letter gevolgd zal worden, want er zijn nog steeds rechters die koppig vasthouden aan het waanidee dat een gescheiden man een beest is tegen wie moeder en kind beschermd moeten worden. Zolang de relatie goed is, is hij de lieve vader en zorgzame echtgenoot, maar komt het tot een breuk, dan is hij plots een walgelijk monster.

HUMO U hebt geen hoge dunk van het Belgische gerecht.

VAN CAMP « Als een echter je koudweg je kinderen ontneemt, ontsnap je niet aan het gevoel dat justitie, na je ex, je grootste vijand is. En een moeder die haar ex het omgangsrecht ontzegt, wordt maar zelden tot de orde geroepen. Terwijl een vader die zijn kinderen ontvoert zonder pardon achter de tralies vliegt. «

HUMO Generaties mannen hebben zich blauw betaald aan alimentatie voor hun ex-vrouw.

VAN CAMP« Eén man kreeg van de rechter te horen dat hij zijn firmawagen aan zijn vrouw moest geven, zodat die de kinderen naar school kon brengen. En een schrijnwerker mocht niet meer over de oprit naar de werkplaats achter zijn huis rijden – hij kon zijn werk niet langer doen, maar hij moest wel het onderhoudsgeld op tijd storten.

« Heel wat rechters zijn van mening dat, zolang de echtscheiding niet is uitgesproken, de vrouw haar levensstandaard moet kunnen behouden. Gevolg: de man houdt amper iets over om van te leven. Ik heb hier mannen over de vloer gehad die me vroegen hoe ze in godsnaam met 200 euro per maand moesten rondkomen.

« Opvallend is dat het steeds dezelfde rechters zijn die dergelijke vonnissen uitspreken. En het is heel moeilijk om een beroep tegen zo’n vonnis te winnen. Ik herinner me een arbeider bij Renault Vilvoorde. Hij verdiende goed, en door heel spaarzaam te zijn kon hij het onderhoudsgeld voor zijn ex betalen. Tot de fabriek gesloten werd: hij moest plots van zijn stempelgeld rondkomen, maar zij bleef wél recht hebben op hetzelfde bedrag als voorheen. «

HUMO Het komt steeds minder voor dat een man alimentatie voor zijn ex moet betalen.

VAN CAMP « Omdat er veel vaker gescheiden wordt met onderlinge toestemming, en omdat er tegenwoordig minder verschil is tussen het inkomen van man en vrouw. «

HUMO De meeste gescheiden vaders betalen alleen nog onderhoud voor hun kinderen.

VAN CAMP « Klopt, maar ze betalen vaak te veel. Ze willen dat hun kinderen het goed hebben, maar ze vergeten dat ze zelf ook geld nodig hebben om het een beetje aangenaam te maken als de kinderen bij hen zijn. «

HUMO Wat kan BGMK doen voor vaders in nood?

VAN CAMP« Vaders staan niet alleen – wij bieden een luisterend oor en geven advies. Vanmorgen nog kreeg ik een telefoontje van een vader die vorige week z’n hart bij mij uitgestort had. “Eric”, zei hij, “ik voel me al veel beter. Ik heb met mijn ex kunnen praten, en we gaan samen naar een echtscheidingsbemiddelaar.”

«Ik laat vaders zien hoe ze steviger in hun schoenen kunnen staan – maar ik zal ze nooit helpen hun vrouw de duvel aan te doen. Daar is niemand bij gebaat.”

HUMO Wat voor advies geeft u precies?

VAN CAMP « In de eerste plaats correcte informatie: nu heerst er grote verwarring over wat je moet doen al je ex je de toegang tot de kinderen ontzegt. Sommige advocaten adviseren hun cliënten meteen een gerechtsdeurwaarder te bellen, maar wij rade aan naar de politie te stappen en een klacht in te dienen wegens overtreding van artikel 431/432 van het Strafwetboek. Op vrijdagavond staat er op het politiebureau vaak een hele rij vaders die hun kinderen niet hebben meegekregen. Een deurwaarder meenemen doe je pas na vijf, zes klachten. «

HUMO Kan een gescheiden vader niets doen om zijn omgangsrecht hard te maken?

VAN CAMP « Als je een stapeltje aanklachten verzameld hebt, kan je naar de onderzoeksrechter stappen: die kan je ex dagvaarden. Maar de procureur beslist of de moeder vervolgd wordt, en de praktijk leert ons dat Vrouwe Justitia lesbisch is: met het aantal moeders dat jaarlijks veroordeeld wordt wegens boycot van het omgangsrecht, kan je nog geen volleybalteam samenstellen.”

Een kussen vol tranen

HUMO Waarom komen mannen eigenlijk niet samen voor hun rechten op?

VAN CAMP « Je kan mannen verenigen voor de bescherming van de vleermuis of voor de organisatie van een buurtfeest, maar daar blijft het bij. Vrouwen zijn veel sterker in netwerken. Ze zijn solidair met elkaar, en ze vinden het niet moeilijk om over emotionele problemen te praten.”

HUMO Toch kan ik me voorstellen dat vaders wel eens bij u in tranen uitbarsten.

VAN CAMP « Mannen huilen niet zo vlug als er iemand bij is – ze snikken ’s nachts in hun hoofdkussen. Maar je voelt de woede. Tijdens onze vergaderingen mogen ze die tonen: dan komt al die onmacht er in één geut uit. En ze stellen mij allemaal dezelfde vraag: Eric, hoe krijg ik mijn kinderen terug?

« Hoeveel vaders en kinderen moeten nog voor het leven getekend blijven? Hoeveel gezinsdrama’s en zelfmoorden zijn er nog nodig voor justitie haar dwalingen inziet? Dit kán zo niet doorgaan. «

Jolien Janzing

(Foto’s Dieter Bacquart)

-----------------------------------------------------

Nawoord Vaderkenniscentrum

De vrouwelijke journaliste van het Vlaamse blad Humo 'tamboureert', in het verder overigens degelijk geschreven emotie-artikel (Een triest café nabij het station van .... ) dat u hierboven aantreft, nogal suggestief op het in 2006 in België actuele onderwerp van de familiedrama's. Daarbij kan bij de lezer allicht de indruk ontstaan dat het wanhopige buitengesloten vaders (en soms ook moeders) zijn, die aangewezen moeten worden als de belangrijkste veroorzakers van familiedrama's, omdat zij en hun kinderen - zoals goed in dit artikel naar voren komt - in hun onderlinge relatie zozeer getergd en gechicaneerd worden en met hun rug tegen de muur worden gezet door het huiselijk geweld van een haar machtspositie in ons matriarchale familierecht misbruikende groep gefrustreerde, agressieve en kindermishandelende moeders, dat, in de steek gelaten als zij daarbij tevens zijn door het eenzijdige familierecht en de politiek, hen niets anders meer zou resten. Die indruk is echter onjuist, want ondanks hun bevoorrechte positie in het geslachtsdiscriminerende familierecht en de daarin ruim aan moeders bemeten mogelijkheden om bij een scheiding de kinderen als wapen in te zetten tegen vaders, moorden moeders daarnaast evenzeer en veroorzaken zij eveneens familiedrama's. En ondanks het feit dat moeders reeds in 80 a 90% van de scheidingen de alleenzorg over en het hoofdverblijf van de kinderen in het familierecht krijgen toegewezen, zijn het - ook na een sterke onderrapportage als gevolg van het openlijke ontmoedigingingsbeleid naar de reeds buitengesloten vaders van een vadervijandige Centrale Authoriteit van het Nederlandse Ministerie van Justitie - toch juist weer moeders die volgens de cijfers van datzelfde ministerie verantwoordelijk gesteld moeten worden voor ruim tweederde van het aantal internationale kinderontvoeringen van en naar Nederland. Terwijl anderzijds de buitengesloten vaders (en soms ook moeders), afgemeten aan de agressie die zij bij scheiding in de relatie met hun kinderen moeten doorstaan en gezien de wijze waarop zij daarbij door het familierecht, de overheid en de politiek in de steek worden gelaten, daarentegen gelukkig relatief gezien slechts sporadisch over hun grenzen worden geduwd. Net als de in het artikel geinterviewde Eric van Camp, voorzitter van de Vlaamse vadervereniging BGMK, heb ik de afgelopen vijftien jaar veel verhalen van vaders aangehoord over het eindeloze gechicaneer, getreiter en het onrecht dat zij in de relatie met hun kinderen hebben ondervonden van een schier eindeloze rij - de goeden uiteraard niet te na gesproken - kwaadwillende moeders, en de hen de hand boven het hoofd houdende 'wetenschappers', 'deskundigen', politici, advocaten, bemiddelaars, familierechters, kinderbeschermers en jeugdzorgers. Door hun toedoen en beleid van sociale uitsluiting van kinderen in de relatie met hun vaders, groeien in Nederland nu ca. 560.000 kinderen (15% van alle Nederlandse kinderen) geheel vaderloos op, terwijl nog eens 560.000 scheidingskinderen onder condities van gemarginaliseerd vaderschap opgroeien. Deze vaders (en soms ook moeders) en hun kinderen zijn wat mij betreft dan ook de ware maar stille helden van ons soort samenleving van de afgelopen drie á vier decennia. Rest mij u dan verder natuurlijk weer heel veel fijn leesplezier te wensen bij de hieronder beschreven onherstelbaar gebroken levenslijnen van een tweetal Belgische vaders en hun kinderen na scheiding. Levensgeschiedenissen die in België en Nederland gelijkelijk veelvuldig voorkomen en waarvan de pers en media in beide landen ook zo genietend en zonder substantie steeds maar weer opnieuw en opnieuw en opnieuw en opnieuw aan ons weet te verhalen, zonder dat dat overigens tot veel maatschappelijke reflectie aanleiding geeft. Drama's en misstanden in het familierecht van onze lage landen ook, waarvan de verantwoordelijke politici al sinds de 70-er jaren van de vorige eeuw genoegzaam weet hebben en kennis dragen, maar waaraan men uit opportunisme tot nu toe niets heeft willen doen.

Peter Tromp

Vaderkenniscentrum